*Chương này có nội dung ảnh, nếu bạn không thấy nội dung chương, vui lòng bật chế độ hiện hình ảnh của trình duyệt để đọc.
Chương 15: Quan sát dân tình.
Đêm này Hứa Trân ngủ không yên ổn, trong đầu đều là hình ảnh tiểu ăn mày đạp lên hoàng hôn bước tới.
Hôm sau mắt nàng không hiểu sao sưng lên, bò dậy đi đến thư viện dạy học.
Trước tiên thu công khóa của đệ tử, nhìn phía trên viết một đống vấn đề bách tính làm sao tăng cường nhân khẩu, cảm thấy có chút không mò được, liền thẳng thắn để một bên, mang theo bọn đệ tử ra ngoài cảm thụ nhân tình.
"Nếu phải làm quan, các ngươi nhất định phải làm từ quan địa phương đi lên." Hứa Trân đi ở phía trước, lên tiếng hỏi mấy người: "Các ngươi cảm thấy đất mình quản hạt, thì phải ra làm sao?"
Đệ tử ất ban kia ở phía sau cao giọng nói: "Nếu là ta thống trị, đương nhiên hòa nhạc dung dung ( vui vẻ chan hòa), bách tính an vui."
Lý Tam Lang không cam lòng yếu thế nói: "Nếu là ta, sẽ học Tào Công, ngũ sắc đại bổng hầu hạ, không sợ quyền quý(1)."
⌈(1) Năm 20 tuổi, Tào Tháo thi đỗ Hiếu liêm. Ông được quan Kinh Triệu doãn là Tư Mã Phòng ( cha của Tư Mã Ý) tiến cử giữ chắc Bắc bộ Uý ( coi giữ phía bắc) ở kinh thành Lạc Dương đã nổi tiếng là người nghiêm túc. Sau khi đến nhiệm sở, ông cho đặt roi ngũ sắc trước cửa công đường, hễ ai phạm tội đều trị thẳng tay. Chú của đại thần Kiển Thạc là Kiển Thúc phạm tội vác dao đi đêm, ông sai bắt vào phủ đánh roi thẳng thừng không vì nể. Vì gia thế Tào Tháo rất lớn nên vụ việc này ông không gặp rắc rối, tiếng tăm ông cũng từ đó vang khắp kinh thành. ⌋
Đám tiểu đệ bên cạnh dồn dập vỗ tay, khen Lý Tam Lang nói thật hay.
Nữ đệ tử lúc trước cùng Hứa Trân tranh luận qua hành vi của Tào Mạnh Đức, hôm nay cũng xuất hiện trong đội ngũ.
Nàng nghe Lý Tam Lang nói cũng không đồng ý, phản đối nói: "Nếu ngươi làm vậy, cùng Pháp gia bạo ngược có gì khác biệt?"
Lý Tam Lang gần đây tuy đọc không ít sách, nhưng kinh nghiệm quá ít, chỉ biết một cái ngũ sắc đại bổng, cái gì Pháp gia bạo ngược, đều không biết, đương nhiên cũng không biết phải trả lời thế nào, chỉ có thể trừng mắt.
Nữ đệ tử thấy thế, nghiêng đầu nhìn phía trước nói: "Lấy đức trị quốc, đương nhiên cũng phải lấy đức cai quản quận huyện, mà không phải dựa vào ngũ sắc đại bổng."
Lý Tam Lang xem thường, chạy tới hỏi Hứa Trân: "Tiên sinh cảm thấy phải làm sao cai quản quận huyện?"
Hứa Trân ở bên cạnh cười nhưng không nói lời nào.
Lý Tam Lang lại hỏi.
Hứa Trân suy nghĩ một chút, nói: "Các ngươi nói đều có lý."
Lời này nữ đệ tử không ủng hộ, nàng cũng chạy đến hỏi: "Tiên sinh, lúc trước ngươi nói Tào Mạnh Đức có công có tội, ta vẫn có thể tán đồng, nhưng trước có hành vi bạo Tần, ngươi làm sao còn có thể tán đồng phương pháp lấy hình phạt trị quốc?"
Hứa Trân đi đường núi mệt đến không chịu được, không thèm để ý, trước tiên từ trên mặt đất lượm một tảng đá ứng phó vị nữ đệ tử này.
Nữ đệ tử cầm tảng đá nhìn một chút, hỏi: "Tiên sinh đây là ý gì?"
Hứa Trân hỏi: "Ngươi cảm thấy đây là cái gì?"
Nữ đệ tử nói: "Là tảng đá a."
Hứa Trân nói: "Không phải, bên trong là ngọc."
Nữ đệ tử sửng sốt một chút: "Làm sao có khả năng là ngọc, đây rõ ràng là tảng đá."
Hứa Trân nói: "Là ngọc."
Nữ đệ tử nói: "Là tảng đá."
Hai người tranh luận một chút, theo đường núi rốt cuộc đi đến chân núi, Hứa Trân đau lưng nhức eo, nhìn xung quanh, vội vàng chọn một đường nhỏ đi về phía nơi bằng phẳng.
Nữ đệ tử vẫn ở phía sau kiên trì không ngừng biểu thị, đây chính là tảng đá.
Hứa Trân thở ra hơi, thấy nàng vẫn như vậy muốn biết đáp án, liền ngữ trọng tâm trường nói: "Ngươi không bổ tảng đá kia ra, làm sao biết được bên trong là ngọc hay là đá đây?"
Nữ đệ tử nghe xong, trầm mặc một chút, bừng tỉnh: "Ý của tiên sinh là, không có chân chính đi cai quản quận huyện, liền không biết dùng loại phương pháp nào mới phù hợp nhất?"
Hứa Trân căn bản không nghĩ nhiều như vậy.
Thấy nữ đệ tử giúp nàng đem lời nói đến trọn vẹn, liền vội vàng gật đầu nói: "Đúng, đúng đúng."
Nữ đệ tử hai mắt sáng lên, càng nghĩ càng thấy có đạo lý, liên tục tán dương: "Tiên sinh quả thật kiến thức rộng lớn."
Đệ tử ất ban kia vốn còn tưởng nữ đệ tử này giống mình, là xem thường Hứa Trân, lúc này thấy nữ đệ tử khen Hứa Trân, nhất thời giận dữ.
Hắn xông lên xem thường nói: "Này mà kiến thức rộng lớn gì chứ! Không phải là cố sự Hòa Thị Bích(2) trong Hàn Phi Tử sao? Hình phạt vốn là đại thần khổ pháp, tế dân ác trì, đã có tiền lệ, có gì hay mà đàm luận?"
Hứa Trân hỏi: "Pháp gia lẽ nào hoàn toàn không có cái đáng học hỏi sao?"
Đệ tử ất ban trăm phần là một nho sinh.
Hắn nói rằng: "Pháp học coi Nho học là sâu hại, loại học thuyết này có cái gì đáng học hỏi?"
Hứa Trân không lên tiếng.
Nàng mang theo mấy người đi khắp nơi, từ đường núi đến đồng ruộng, rất xa nhìn thấy một mảnh người đông nghịt, đội đấu lạp ( mũ rộng vành), mặc y sam màu đen, y sam dính đầy đất, ống quần dùng dây thừng buộc lại, hẳn là nhóm nông phu.
Lý Tam Lang bên cạnh hỏi: "Tiên sinh, tiên sinh! Đám người kia làm cái gì?"
Hứa Trân trong tay chơi một tảng đá, vốn chính là mang bọn đệ tử đi tản bộ, trộn lẫn thời gian đọc sách.
Căn bản không chuẩn bị nội dung giảng bài gì.
Nhìn thấy cảnh tượng phía trước, nàng dừng chân, suy tư chốc lát, cảm thấy nắm lấy đám nông phu này, không chừng có thể tuyên truyền một hồi lương thực quý giá.
Cổ đại cái gì cũng thiếu, thiếu nhất chính là lương thực, thỉnh thoảng liền có lưu dân nạn đói, vô cùng đáng thương.
Trong lòng nàng cảm thán, xoay người hỏi đệ tử phía sau: "Các ngươi có ai biết, họ đang làm gì không?"
Hứa Trân lại hỏi đệ tử ất ban kia: "Ngươi biết nơi đó đang làm gì sao?"
Đệ tử ất ban bị điểm tên, mặt lộ vẻ xấu hổ, nói: "Không biết."
Hứa Trân hỏi: "Vậy ngươi muốn biết không?"
Đệ tử ất ban nghĩ Hứa Trân biết, tuy vô cùng không cam lòng, nhưng vẫn cúi đầu nói: "Thỉnh tiên sinh giáo đạo ( chỉ giáo)."
Hắn thực sự xem thường Hứa Trân.
Tuy người này xem ra thật có chút bản lĩnh, biết ăn nói, nhưng nghĩ đến mình vốn là đệ tử ất ban, tương lai nhất định có thể thi đậu cử nhân, mà người này bất quá là một bao cỏ tiên sinh, lúc trước từng dạy học qua hai năm, còn đem người ta dạy đến ngu ngốc, liền cảm thấy nhìn so với vị tiên sinh này cao hơn một bậc.
Người như thế có thể mang đến ích lợi gì cho mình sao?
Đệ tử ất ban vô cùng hoài nghi.
Hắn cúi đầu đợi một chút, nhưng chậm chạp không nghe Hứa Trân nói rõ tình huống.
Hắn ngẩng đầu đang muốn hỏi lại.
Hứa Trân cười tủm tỉm mở miệng: "Đã như vậy, ngươi liền tự mình đi hỏi rốt cuộc là tình huống gì đi?"
Khuôn mặt đệ tử ất ban tức thì sụp đổ, giận dữ cảm thấy Hứa Trân như đang nhục nhã mình.
Tự mình đi hỏi tình huống? Này là đùa gì thế?!
Mình đường đường là người đọc sách, lại đi hỏi chuyện nông phu? Loại hành vi này làm mất đi phong độ quân tử!
Hắn không cam lòng không nguyện ý.
Nhưng Hứa Trân nói cái gì Nho giáo coi trọng tôn kính lão sư tôn kính trưởng bối, để hắn hoàn toàn không có cách nào phản bác, không thể làm gì khác hơn là cúi đầu bước nhanh đi tới, sợ bị người ta nhìn thấy khuôn mặt mình.
Đồng thời, những đệ tử còn lại bắt đầu thì thầm.
"Đằng trước tột cùng xảy ra chuyện gì?"
"Lẽ nào là nông điền bị thu, đang tập thể kháng nghị sao?"
"Ta thấy không giống."
Hứa Trân nghe vậy, đi đến hỏi mấy người kia: "Các ngươi cũng muốn biết đến cùng xảy ra chuyện gì?"
Bọn đệ tử xác thật muốn biết, nhưng cũng không muốn như đệ tử ất ban, thấy Hứa Trân chạy đến thấp giọng hỏi dò, vẫn không phản ứng Hứa Trân.
Hứa Trân không quản nhiều như vậy, trực tiếp nói: "Vậy các ngươi cũng đi hỏi một chút đi, trở về đem lời hỏi được của mình nói cho ta, trả lời chính xác, tiểu khảo lần thứ ba của tháng này thêm điểm."
Lý Tam Lang nghe được thêm điểm, hoan hô một tiếng, lập tức chạy về phía đoàn người.
Đám còn lại, nghe nói việc này lộ vẻ mặt kinh ngạc, rất động tâm, nhưng không kéo xuống được mặt mũi.
Nhưng thêm điểm nếu có thể bước vào giáp ban, vậy cũng là một chuyện vui lớn, mấy người xô đẩy lẫn nhau mấy lần, cũng chậm rãi chạy về phía đoàn người.
◍ ――― Hết chương 15 ――― ◍
⌈(2) Hòa Thị Bích: Nguồn gốc Hòa thị bích được ghi chép lần đầu tiên trong sách "Hàn Phi tử", mục "Hòa thị đệ thập tam", đại ý như sau:
Vào thời Lệ vương nước Sở, có người họ Hòa tìm được một viên ngọc ở trong núi đem dâng vua. Lệ Vương sai thợ ngọc xem, người thợ này cho là đá không phải là ngọc. Lệ Vương liền cho người họ Hòa này là nói dối, rồi sai người chặt chân trái anh ta.
Đến khi Vũ vương nối ngôi, người họ Hòa này lại đem ngọc đến dâng. Vũ Vương lại sai thợ ngọc xem. Người thợ ngọc này cũng cho thứ đó là đá không phải là ngọc. Vũ Vương lại cho người họ Hòa này là nói dối, rồi sai người chặt nốt chân phải anh ta. Vì thế người ta đều cười và thương hại anh chàng họ Hòa này.
Đến khi Văn vương lên ngôi, người họ Hòa ôm hòn ngọc, khóc ở chân núi Sở Sơn suốt ba ngày ba đêm đến chảy cả máu mắt ra. Vua thấy thế, sai người đến hỏi. Người họ Hòa thưa: Tôi khóc không phải là thương hai chân tôi bị chặt, chỉ thương về nỗi ngọc mà bị cho là đá, nói thật mà cho là nói dối. Vua liền cho người xem lại thật kỹ, thì quả nhiên là ngọc thật, mới đặt tên gọi là Ngọc bích họ Hòa và từ đó viên ngọc này được coi là quốc bảo của nước Sở.⌋
